Anestezi Tanımı
Anestezi Nedir? Vücudun bütününde, ya da bir bölümünde hissin yok olmasıdır. Kelime anlamı olarak “hissizlik, duyusuzluk” demektir. Bundan dolayı ameliyatlar hasta için ağrısız ve hatırlanmayan işlemlerdir. Ancak güvenle ameliyat olabilmeniz için duyunun ortadan kaldırılması gerekli olmakla birlikte yeterli değildir. Hastanın uyku halinin devamını sağlayarak (sinir sistemini pasif duruma getirip) cerrahi müdahale yapıldığı sırada solunumun da devam ettirilmesi gerekmektedir.
DELTA TRADE COMPANY
Anestezi ile yapılan işlem, Relaxin (gevşeme) ve Sleep (uyku) olarak tanımlanır. Ayrıca analjezik (ağrı kesmeye yardımcı) gaz olarak Azot Protoksit (N2O) kullanılır.
- Genel Anestezi : Hastanın tüm vücudun anestezi etkisi altında bırakılmasıdır. Bu uygulamada hastanın bilinci kapalıdır. İskelet sistemindeki kaslar tamamen gevşetilmiştir. Ağrı hissi ve müdafaa fonksiyonları bastırılmıştır. Tabi bu durumda hastanın kendiliğinden nefes alabilmesi mümkün değildir. Mekanik ventilasyon uygulaması gereklidir.
- Lokal Anestezi : Hastanın vücudunun bir bölümünün anestezi etkisi altında bırakılmasıdır. Hastanın bilinci açıktır. Aynı şekilde hastada uygulama bölgesinde kaslar tamamen gevşetilmiş, ağrı hissi ve müdafaa fonksiyonları bastırılmıştır. Bu tür uygulamalarda hasta spontan solunum yapabilmektedir.
Anestezi cihazında bulunan bölümler
- Cihazda ventilatörden farklı olarak Air (medikal hava) ve O2 gazlarının dışında N2O (azot protoksit) gaz beslemesi de bulunur.
- Bu gazlar rotametre denilen bir ayar mekanizmasıyla ayarlanır. Rotametreler cihaz modeline göre elektronik veya mekanik olabilir.
- Cihaz bu gazları 2 farklı şekilde kullanır. O2 gerekli ve olmazsa olmaz gazdır. O2 + Air veya O2 + N2O şeklinde 2 gaz karıştırılarak kullanılır.
- Bu gaz seçimini yapabilmek için cihaz üzerinde Air-N2O seçici valf (ayırma valfi) bulunur. Bu işlem cihaz özelliğine göre mekanik veya elektronik olarak yapılır.
- Anestezik ajanların sıvı halden buhar haline dönüşmesini ve rotametreden gelen taze gaz ile karışmasını sağlayan teknik modüller vaporizatör olarak isimlendirilir.
- Oksijen flush valfleri yüksek akımlı oksijenin (min 25l/min), flowmetreden ve vaporizatörlerden geçmeden ortak gaz çıkışına (hasta çevrim sistemine) direkt olarak geçişini sağlar. Manuel modda balonun doldurularak ventilasyona devam edilebilmesini veya ihtiyaç durumlarında hasta kasetine direk taze O2 verilmesini sağlar.
- Absorber (sodalime kanisteri), hasta kaseti üzerinde bulunur. İçerisinde hastanın nefes vermesi sırasında (expiration) oluşan CO2 deki (C) Karbon atomlarını emen bir kimyasal bulunan sistemdir. C atomları emildikten sonra geriye kalan (O2) oksijeni, bir sonraki nefeste tekrar sisteme dahil eder.
- Oksijen monitörizasyonu, Hipoksik gaz karışımı verilmesini engeller. Oksijen sensörü denilen parçalarla ölçüm sağlanır. Elektrokimyasal oksijen sensörleri genelde tercih edilen, daha az maliyetli sistemdir. Galvanik ve Polarografik çeşitleri bulunur. Paramanyetik algılayıcılar, pahalıdır. Fakat uzun ömürlüdür, kendi kendini kalibre edebilir ve gerçek zamanlı izlemeler için yeterince hızlıdır.
Anestezide kullanılan medikal gazlar
Medikal amaçlı kullanılan bütün gazlara “Tıbbi Gaz” denir. Tıbbi amaçlı kullanılan bu gazların büyük bir kısmı yakıcı, yani alevi harekete geçiren özelliğe (oksijen gibi) sahiptir.
Medikal oksijen gazı ve narkoz olarak bilinen azot protoksit gazı, Sağlık Bakanlığı yetkililerince denetlenmiş, üretim ve dolum izni verilmiş olan fabrikalarda üretilmektedir.
Hastanelerin medikal hava ihtiyaçlarını karşılamak üzere dizayn edilmiş,BS EN 737- HTM 2022.C11 normlarına uygun hava santralinin kompresör, hava kurutucusu, bakteri filtre grubu, basınçlı hava tankı, basınç düşürücü panel ve alarm panelinden oluşmaktadır.
Anestezi Cihazlarının Bakım aralığı ne sıklıkla olmalıdır.
Cihazın marka ve modeline göre üretici talimatlarında değişiklikler göstermekle birlikte anestezi cihazları ileri teknoloji ürünü hassas sistemler olduğundan ve üzerinde her an arızaya neden olabilecek hareketli mekanik parçalar bulunduğundan, kurumun çalışma yoğunluğuna göre, 3 veya 6 aylık periyotlarla koruyucu bakım işlemlerine ve fonksiyon testlerine tabi tutulmalıdır. Ayrıca üretici talimatlarında belirtilen yıllık, 2 yıllık, 3 yıllık, 6 yıllık gibi aralıklarda bakım kiti değişim işlemlerinin yapılması gerekmektedir.
Anestezi cihazları için genel altyapı ihtiyaçları
- Elektrik: Ülkelere bağlı değişmekle birlikte, ülkemiz için 220 Volt 50 Hz. Tercihen UPS(Kesintisiz Güç Kaynağı) bağlantılı priz. Diğer ülkelerde mutlaka önceden öğrenilmelidir.
- Atık Gaz Sistemi: 55-60 l/dak vakum kapasiteli, gaz pendantına monte AGS prizi.
- Oksijen: Merkezi sistemde : 2.8-6.0 bar basınç aralığında minimum %93 saflıkta medikal amaçlı oksijen
- Yedek oksijen tüpü: Cihaz özelliğine göre 2 ile 10 lt. arası oksijen (O2) tüpü (min. 1000 psi.) ve bağlantı aparatları.
- Azot Protoksit: Merkezi sistemde : 2.8-6.0 bar basınç aralığında medikal amaçlı Azot Protoksit (N2O) gazı.
- Yedek Azot Protoksit tüpü: Cihaz özelliğine göre 2 ile 10 lt. arası Azot Protoksit (N2O) tüpü (min. 745 psi.)ve bağlantı aparatları.
- Medikal Hava: Merkezi sistemde : 2.8-6.0 bar basınç aralığında kompres edilmiş Medikal Hava. Kompresörden elde edilen basınçlı hava bu haliyle medikal uygulamalara uygun ve solunabilir nitelikte değildir .Bunun için, belli standartlarda şartlandırılması gerekmektedir.
Şartlandırma işleminin bu konuda bilgili ve yeterli firmalar tarafından yapılması gerekmektedir. Sisteminize uygun ve yeterli yağ, su, toz filtreleri ve uygun kurutucuları kullanıldığında Solunum Havası tabir edebileceğimiz Medikal Hava üretilmiş olur